Geçenlerde "doğru doktor çok önemli" diye yazmış, bebeğini tıbbi müdahale olmadan, doğal yollarla dünyaya getirmek isteyen gebelerin -hele de Türkiye gibi sezaryenin "trend" olduğu ülkelerde- kendilerini destekleyecek doktoru bulmalarının öneminden bahsetmiştim.
O yazımda da bahsettiğim gibi benim de kendim için doğru olan doktoru bulmam çok kolay olmamıştı. Doktorumun doğal doğuma nasıl yaklaştığını, tercihlerimde beni destekleyip desteklemeyeceğini anlamamda yardımcı olması için gerek okuduğum kitaplar, gerekse internette yaptığım araştırmalar yardımıyla belirlediğim bazı soruları doktoruma yöneltmiştim. (Aldığım cevaplar beni her ne kadar tatmin etmediyse de basiretim bağlandığından olsa gerek, benim için oldukça "yanlış" olan doktoru bir süre daha görmeye devam etmiştim ya, o ayrı mesele!)
Doğal doğum isteyen gebeler için "doktorunuza şu şu soruları sorun" gibi bir liste yapmaya başladığım sırada bir de bu soruların yöneltildiği kişinin, bir doktorun fikrini almanın faydalı olacağını düşündüm. Nitekim benim Deniz'i dünyaya getirdiğim Amerika'da gerek doğal doğum Türkiye'ye kıyasla daha yaygın olduğu için, gerekse gebeler ne istedikleri konusunda daha bilinçli oldukları için doktorlar gebelerden gelen "Doğum sırasında hareket özgürlüğüm olabilecek mi? Su içebilecek miyim, yoksa hemen serum mu bağlanacak? Bebeğim 40. hafta dolmasına rağmen gelmezse ne önereceksiniz?" gibi sorular karşısında çok da şaşırmıyorlar. Ancak Türkiye'de doğal doğum hem -maalesef- alışılmışın dışında olduğu, hem de gebelerin az bir bölümü bu konuda kendini ciddi anlamda eğittiği için bu tür sorulara doktorların nasıl tepki vereceğini merak ettim.
Ve, kendisinden daha önce de bahsettiğim, doğal doğum konusunda çok önemli işler yapan, bu konuya ilgi duyan gebelerin tecrübeli annelerden destek bulabildiği, sorularını ve endişelerini paylaşabildiği bir yahoo grubu kuran, gerek Marmaris'teki kliniğinde, gerekse zaman zaman İstanbul'da doğal doğum üzerine eğitimler düzenleyen Dr. Hakan Çoker'e danıştım.
İyi ki yapmışım.
Çünkü Dr. Çoker bana madalyonun bir de diğer yüzü olduğunu hatırlattı:
Bilinçli her anne adayının doktoruna doğal doğuma nasıl yaklaştığı, gebenin tercihleri üzerinde hemfikir olup Karsilikli Guvenolmadığı hakkında sorular sorması gerekir. Anne adaylarının kendilerini doğum konusunda eğitmeleri, bilinçlendirmeleri çok önemli. Doktora hesap sorar gibi yaklaşılmamalı.
Konuya doktorun tarafından da bakmak lazım:
- Eğer doktora gelen gebelerin hepsi %100 garantili doğal doğum isterse doktor ne yapsın?
- İlk kasılmalarda gebeler derhal "uyutun beni" derse doktor nasıl davransın?
- Gebenin mutlaka doğal doğumda ısrarcı olması ve en ufak bir problem çıkması üzerine mahkemeye gidilmesi halinde hâkim neden sezaryen yapmadığını sorarsa, doktor ne cevap versin?
- Annenin isteği üzerine uğraşıp doğal doğum yaptırdıktan sonra anne başta olmak üzere tüm aile doktorun gereksiz yere anneye "çektirdiğini" düşünürse doktorun yaklaşımı ne olsun?
Kısacası olaya her iki taraftan da bakmalı. Sorumluğun sadece doktorun omuzlarında olmadığı, aile ile paylaşılması gerektiği de bilinmeli. Aileler sorumluluk almaktan kaçınmamalı. Anne adayları kendilerini bilinçlendirmeli, bilinçli olarak verdikleri kararlar sonucunda doğum istedikleri gibi gitmezse, doğum uzarsa, yırtık olursa, son anda sezaryen gerekirse doktoru suçlamamalı.
Doktoru suçlamadan, anlamaya ve en önemlisi güven vermeye çalışarak yaklaşmalı aileler.
Dr. Çoker'in bu yaklaşımı doktor-hasta ilişkisinde karşılıklı güvenin ilişkinin olmazsa olmazı olduğunu gösteriyor.
Dr. Zdghksmd -- Kadın Doğum
Dr. Zgnmdnsn -- Kadın Doğum
Koşarak kaçtığım ilk doktordan sonra bulduğum, nihayet Deniz'i doğurtan doktorumla ilişkim tamamen güven üzerine kuruluydu. Ben ona "Doğal doğum istiyorum" dediğimde "İstemekle olmaz. Kendini eğitmen, ne ile karşılaşacağını bilmen ve hazırlıklı olman lazım" demiş ve beni HypnoBirthing'e yönlendirmişti. İlerleyen zamanlarda doktorumun doğal doğuma yaklaşımı konusunda tanıştığım hastalarından, HypnoBirthing eğitimini veren koçumuzdan, yoga öğretmenimden çok olumlu şeyler duymam ona olan güvenimi arttırmış ve beni doğal doğum konusunda tamamen destekleyeceğinden emin olmamı sağlamıştı. Aramızda öyle bir karşılıklı güven duygusu gelişmişti ki doğum sırasında herhangi bir aksilik çıkması ve doktorumun "Sezaryen gerekiyor" demesi halinde onu hiç sorgulamayacak, gerçekten gerekenin o olduğuna inandığım için itiraz etmeyecek ve sonrasında "Neden sezaryen yaptın?!" şeklinde hesap sormayı düşünmeyecektim. Eminim ben de onda onun yönlendirmesini sorgulamayacağım ve doğum planladığım gibi gitmez ve müdahale etmesi gerekirse doğal doğum yapamadığım için onu suçlamayacağım konusunda aynı güveni uyandırmıştım.
Kıssadan hisse: Gebe önce kendini eğitmeli, ne istediğini bilmeli. Doktora "Ben doğal doğum istiyorum. Ağrı kesici almak istemiyorum" derken gerçekten neden bahsettiğinin farkında olmalı. Kendini tanımalı, ağrı eşiğini bilmeli, ve bu bilincini doktora yansıtabilmeli. Doktor da gebenin endişelerini giderebilmeli; onu anladığına, tercihlerine saygı duyduğuna dair ona güven verebilmeli. Doğum sırasında herhangi bir tıbbi müdahale gerektiğinde, bunu gerçekten gerekli olduğu için yaptığına dair gebede güven uyandırmalı.
(Bu arada "Doktora hangi soruları sormalı?" konusu bir başka yazıya kaldı...)
